Koningin Elizabeth neutraal in Schots referendum

9 september 2014

Koningin Elizabeth houdt haar kaken stijf op elkaar en zal zich niet uitlaten over het Schotse referendum over onafhankelijkheid. Dat zeggen medewerkers van Buckingham Palace tegen Britse media in reactie op de roep van parlementsleden om koninklijk ingrijpen aan de vooravond van de volksraadpleging. "Om de Unie te redden”, aldus de parlementariërs.

Schotland gaat op 18 september naar stembus om te bepalen of de sinds 1707 bestaande unie met Engeland en Wales wordt voortgezet. Tot ruim een maand geleden hadden de voorstanders van onafhankelijkheid in de peilingen nooit een meerderheid en maakte Londen zich weinig zorgen over de afloop van de stemming.

De laatste weken echter is het tij gekeerd en laten achtereenvolgende peilingen een nipte meerderheid of een nek-aan-nek race zien, hetgeen in de rest van het Verenigd Koninkrijk voor lichte paniek heeft gezorgd. Opeens is afscheiding van Schotland een reeële mogelijkheid. Vandaar dat premier David Cameron nu wordt aangespoord om de hulp in te roepen van de koningin.

Voordelen

Elizabeth heeft bij haar zilveren jubileum in 1977 al eens de voordelen opgesomd van het ‘Verenigde’ in haar Verenigd Koninkrijk, en parlementsleden menen dat ze dat opnieuw zou moeten doen. "Geen sprake van”, aldus haar medewerkers. De koningin mengt zich niet in politieke zaken en de Schotten moeten zelf beslissen. Die houding heeft ze als koningin van Australië bijvoorbeeld ook ingenomen toen er een referendum was over afschaffing van de monarchie.

Het paleis was eerder in de week al ontstemd dat politici via de kranten suggereerden dat de koningin met angst en beven uitkeek naar het resultaat van het referendum. De Schotse eerste minister Alex Salmond heeft gepleit voor behoud van de monarchie in een onafhankelijk Schotland. Elizabeth, die jaarlijks een aantal maanden doorbrengt in haar Schotse residentie Balmoral (daar is ze nu ook), zou dan ‘Queen of Scots’ worden.