Koning: vrijheid mede te danken aan Polen

24 juni 2014

Koning Willem-Alexander heeft dinsdagavond in het presidentieel paleis in Warschau in zijn tafelrede bij het staatsbanket uitvoerig stilgestaan bij de Poolse vrijheidsstrijd en de Poolse bijdrage aan de bevrijding van Nederland in de Tweede Wereldoorlog. "De Nederlandse vrijheid is mede gebaseerd op Poolse heldhaftigheid. Dat vergeten wij in Nederland nooit. De levende herinnering aan de grote offers door Polen gebracht, maakt onlosmakelijk deel uit van onze geschiedenis. Evenals het schrijnende verdriet om de - veelal Joodse - landgenoten die vermoord zijn in een van de nazi-concentratiekampen op Poolse bodem", zei Willem-Alexander.

De koning herinnerde aan de val van het communisme 25 jaar geleden. "Vrijheid van denken. Vrijheid om eigen keuzes te maken. Die vrijheid heeft Polen en Nederland nóg dichter bij elkaar gebracht. Polen manifesteert zich als een sterke Navo-bondgenoot bij het waarborgen van onze veiligheid en onze fundamentele Europese waarden. Hoe essentieel dit alles is, is de afgelopen tijd opnieuw duidelijk geworden", verwees Willem-Alexander naar de recente ontwikkelingen in Oekraïne.

Het staatsbanket werd gehouden, zo zei de Poolse president Bronislaw Komorowski, in dezelfde zaal waar in 1955 het Warschaupact – de Sovjet-tegenhanger van de Navo – werd getekend. "Het pact dat een einde maakte aan onze vrijheid", aldus de president. In dezelfde paleiszaal echter vonden 25 jaar geleden ook de rondetafelgesprekken plaats die een einde maakte aan het communisme. "Een historische omwenteling die in Nederland door vrijwel iedereen van mijn generatie en ouder werd meebeleefd en meegevierd", meende Willem-Alexander.

De koning, die samen met koningin Máxima door de Poolse president werd benoemd tot ridder in de Orde van de Witte Adelaar, ging in zijn toespraak niet voorbij aan de spanningen die ook tussen Polen en Nederland hebben bestaan. "Vrij verkeer van werknemers is een grote verworvenheid. Maar de gevolgen kunnen in de praktijk diep ingrijpen in het leven van mensen, in Polen en in Nederland. Ik ben ervan overtuigd dat we in goed overleg en met respect voor elkaar samen verder kunnen komen."