Wat verandert er in België na de troonswisseling?

17 juli 2013

De Belgische koning Albert II van België maakt zondag 21 juli plaats voor zijn zoon, prins Filip. De troonswisseling heeft niet alleen voor hen gevolgen, maar ook voor hun familie. Hieronder een overzicht. Albert behoudt na zijn aftreden op de Belgische nationale feestdag 21 juli de titel 'koning'. Met het aantreden van zijn opvolger Filip krijgt België dus twee koningen, van wie er één (Filip) het staatshoofd is. Dat is anders dan in Nederland, waar het teruggetreden staatshoofd weer prins of prinses wordt.

België heeft eerder twee koningen gehad, na het gedwongen aftreden van Alberts vader koning Leopold III in 1951. Die behield zijn titel, naast zijn regerende zoon koning Boudewijn, tot aan zijn overlijden in 1983. Op dit moment zijn er al twee koninginnen: Alberts vrouw koningin Paola en de weduwe van Boudewijn, koningin Fabiola, en daar komt op 21 juli koningin Mathilde bij.

Hertogin

Voor prinses Astrid en prins Laurent, de twee andere kinderen van koning Albert, heeft de troonswisseling ook gevolgen. Zo verliezen zij hun senaatszetel omdat Albert niet langer op de troon zit. Door het verlies van de senaatszetel verliezen Astrid en Laurent ook hun onschendbaarheid.

De vier kinderen van koning Filip (Elisabeth, Gabriël, Emmanuel en Eléonore) zullen zeer waarschijnlijk geen zogenoemde 'senator van rechtswege' worden. Er ligt een wetsvoorstel voor de hervorming van de Senaat waarin is voorzien om deze functie te schrappen. Filips oudste, de 11-jarige prinses Elisabeth, wordt de eerste in de lijn van de troonopvolging. Zij mag zich vanaf zondag dan ook Hertogin van Brabant noemen.

Belasting

De Belgische schatkist gaat eveneens profiteren van de troonswisseling. Over een deel van de toelages voor de koninklijke familie, in België dotaties genoemd, moet voor het eerst sinds 1830 ook belasting en accijnzen worden betaald. Dat werd recent besloten door de Belgische regering.

Albert en Filip wisselen van toelage. Koning Filip zal jaarlijks circa 11,5 miljoen euro ontvangen. Maar Filip moet hierover ongeveer 7 procent belasting en accijnzen gaan betalen en heeft daarom ongeveer 700.000 euro minder te besteden dan zijn vader. Filip hoeft geen loonbelasting te betalen.

Voor koning Albert en koningin Paola is de 'pensioenpremie' vastgesteld op 923.000 euro per jaar, gelijk aan het bedrag dat prins Filip nu ontvangt. Over circa 180.000 euro moet loonsbelasting worden betaald. Over de rest wordt btw en accijnzen geheven. Ook andere leden van de koninklijke familie zullen moeten inleveren.