Bijzonder interview met Willem-Alexander

12 maart 2015

In een bijzonder interview met Deense journalisten heeft koning Willem-Alexander uitgebreid gesproken over de hechte banden met het Deense koningshuis, zijn rol als koning en zijn gezinsleven. Daarbij kwam ook het katholieke geloof van koningin Máxima ter sprake. Volgens het weekblad Billed Bladet, dat ook vragen mocht stellen, is Willem-Alexander trots dat zijn vrouw bij hun huwelijk niet het protestantse geloof heeft aangenomen.

De koning maakte in het interview een vergelijking met Denemarken, waar koningin Margrethe het hoofd is van de lutherse staatskerk: ‘Er zijn verschillen tussen Denemarken en Nederland. Er staat niets in onze grondwet over de godsdienst van het staatshoofd. In 1815 is dat weggehaald uit de grondwet. Het klopt dat de Oranjes van oorsprong protestants zijn, maar we hebben geen staatskerk en daarom is er geen reden om protestants te worden. We vinden dat religie een privékwestie is, die niets met de staat te maken heeft.' Voor de koning was het dan ook niet lastig dat Máxima niet protestants werd: 'Toen mijn echtgenote besloot om katholiek te blijven, was dat geen enkel probleem. Het is ook zo dat onze grondwet zegt dat je mensen niet mag discrimineren. Dat geldt zowel voor ras en geslacht als religie. Het is simpelweg een natuurlijk en afzonderlijk element in ons leven.’

Willem-Alexander had het naar eigen zeggen vreemd gevonden als Máxima protestants zou zijn geworden: ‘Ik vind het een stuk erger als je je bekeert tot iets waar je niet zelf in gelooft. De overstap van katholiek naar protestant lijkt misschien niet de grootst mogelijke sprong, maar als je het alleen maar doet omdat het moet, ben je niet eerlijk.’

Religieuze spanningen

Met het oog op de religieuze spanningen van de afgelopen tijd is deze vrijheid van godsdienst een razend actueel onderwerp, vindt de koning: ‘Wij en andere Europese landen hebben daar nu mee te maken. Maar we hebben onze grondwet. We moeten ons best ervoor doen dat iedereen in de samenleving, ongeacht zijn of haar achtergrond, afstand neemt van haat en geweld en zich aan de wet houdt.’

De opvoeding van de prinsesjes

Het gesprek met Deense journalisten vond plaats vanwege het aanstaande staatsbezoek dat Willem-Alexander en Máxima van 17 t/m 19 maart afleggen aan Denemarken. De koning sprak daarbij ook over zijn gezinsleven. Zo onthulde hij dat prinses Amalia niet een andere opvoeding krijgt dan haar zusjes Alexia en Ariane: ‘Het is voor ons belangrijk dat ze tijdens hun basisschooljaren de kans krijgen zich te ontwikkelen als ieder ander. Dat ze een zo normaal mogelijk leven kunnen leiden, zo ver weg van de schijnwerpers als mogelijk. Het is belangrijk om jezelf als mens te leren kennen voordat je zo’n openbare rol op je neemt. Als je niet de kans hebt gekregen om jezelf te ontwikkelen, jezelf tegen te komen en in een beschermde omgeving fouten te maken, dan word je ongelukkig. Dan ben je niet in staat of in de juiste positie om je verantwoordelijkheid op de best mogelijke manier uit te oefenen.’

Prinses Amalia krijgt samen met haar zusjes genoeg mee van het leven als koning en koningin. In alle openheid bespreken Willem-Alexander en Máxima met hun dochters aan de eettafel wat ze zoal meemaken tijdens hun werk. Op die manier krijgen de prinsesjes een goed beeld van wat er speelt. Ze beseffen volgens de koning goed dat ze in een andere omgeving opgroeien dan de meeste kinderen.

De banden met het Deense koningshuis

Willem-Alexander is erg blij dat hij zijn moeder nog altijd om advies kan vragen: ‘Daar heb ik geluk mee en het is erg fijn. We werken nog altijd hecht samen.’ Hij is zich ervan bewust dat de Deense kroonprins Frederik, een generatiegenoot, die mogelijkheid nooit zal hebben. Hij zal pas koning worden als zijn moeder koningin Margrethe is overleden. De Deense vorstin is peettante van onze koning, wat het aanstaande staatsbezoek een extra dimensie geeft. ‘En natuurlijk is ze ook staatshoofd van een ander land. Ik kom als beginneling en zal een van de langst regerende staatshoofden ter wereld ontmoeten.’ Hij kan in dat opzicht veel van Margrethe leren, zoals hoe zij een stabiele en samenbindende factor is binnen de Deense samenleving.

Ook het contact met kroonprins Frederik is hecht, zo vertelt de koning. Zo spraken ze elkaar vlak na de recente aanslagen op een cultureel centrum en een synagoge in Kopenhagen: ‘We hebben natuurlijk elkaars mobiele telefoonnummer. Zo kunnen we makkelijk contact opnemen en bijpraten.’