Koning Harald kijkt uit naar feest

2 januari 2014

De Noorse koning Harald heeft zijn nieuwjaarstoespraak gebruikt om alvast vooruit te kijken naar de 200e verjaardag van de Noorse grondwet, op 17 mei van dit jaar. Hij spoorde de Noren aan de vrijheden en garanties die de grondwet biedt, niet voor vanzelfsprekend te houden. De waarden moeten ook worden uitgedragen en actief burgerschap is gewenst, aldus Harald.

De Noorse koning en Deense koningin zijn de enige twee van de Europese monarchen die de bevolking niet met Kerstmis maar bij de jaarwisseling toespreken. De Noorse koning hield een waar college over de grondwet, over het ontstaan, de grondleggers ervan, de waarde in het dagelijkse leven en de mogelijkheid de grondwet aan te passen aan de wensen van een nieuwe tijd.

Harald illustreerde de vrijheid van meningsuiting met een voorbeeld van een blogger die kritiek uit op regering of koning. In Noorwegen hoeft de criticus niet bang te zijn voor arrestatie en een klop op de deur, in andere landen wel. Maar er moet van de vrijheid ook geen misbruik te worden gemaakt door anderen te pesten of te bedreigen, zo hield de koning de Noren voor. Hij haalde het voorbeeld aan van een jong meisje dat hem had verteld hoe ze via het internet werd getreiterd en hoe dat haar leven had beïnvloed.

De Noorse grondwet kwam in 1814 tot stand in Eidsvoll. Noorwegen hoopte op dat moment op onafhankelijkheid van Denemarken, maar werd opgeslokt door buurland Zweden dat echter de grondwet moest accepteren. De Zweedse koningen kregen daardoor een dubbele titel ‘koning van Zweden en koning van Noorwegen’. In 1905 maakte Noorwegen zich los van Zweden.

"Mijn grootvader heeft toen de eed op de grondwet afgelegd. Aan die eed heeft hij zich altijd gehouden. Tijdens de Tweede Wereldoorlog droeg hij de grondwet altijd met zich mee”, aldus Harald. Hij herinnerde eraan dat in 1991 ook hij de eed heeft afgelegd. "Die eed geldt voor het hele leven”, zei de koning.