Primeurs voor Willem-Alexander op Prinsjesdag

17 september 2013

Koning Willem-Alexander heeft zijn eerste grote krachtproef achter de rug. Dinsdag las hij in de Ridderzaal op vlotte wijze de troonrede voor, de samenvatting van de voornemens van het kabinet van Mark Rutte.

De koning volgde de familietraditie door zijn toespraak te beginnen met een persoonlijke noot. Hij dankte voor de ‘gevoelens van verbondenheid die mijn familie en ik hebben ervaren na het overlijden van mijn broer Friso’. Die blijken van medeleven waren ’tot grote steun’ geweest, zei de koning. Hij noemde zijn moeder Beatrix ‘een belangrijke inspiratiebron’ en dankte het parlement dat het de aanzet had gegeven voor een ‘hartverwarmende start’ van zijn koningschap.

Op 17 september 1887 werd de troonrede voor het laatst door een koning voorgelezen. Willem III was in de jaren daarna te ziek om het parlementaire jaar nog zelf te openen.

Primeurs

Willem-Alexander had een aantal primeurs ten opzichte van zijn verre voorgangers uit de 19e eeuw. Zo verscheen hij niet in uniform maar in jacquet.

Het was ook de eerste keer dat een koning in de Gouden Koets reed. Zijn voorgangers gingen te paard naar de plechtigheid, of in de Glazen Koets die ook bij koningin Wilhelmina nog favoriet was. Er verscheen ook niet eerder een koning in de Ridderzaal en de Troonrede werd ook niet eerder door een koning op de derde dinsdag van september uitgesproken.

Sociale media

Op sociale media was vooraf druk gespeculeerd over wie het eerst uit de koets zou stappen: koning of koningin. Protocol en hoffelijkheid streden hierbij om voorrang. Het staatshoofd hoort als laatste uit te stappen, maar Willem-Alexander was gewoon zijn vrouw een handje te helpen en had na zijn aantreden ook al eens zijn moeder voorrang gegeven. Beleefd, maar niet volgens de spelregels. Máxima maakte aan de onzekerheid een einde en stapte als eerste uit.

Het gezelschap was ten opzichte van voorgaande jaren uitgedund. Prinses Margriet en Pieter van Vollenhoven zijn weliswaar niet met pensioen gegaan en ondersteunen het koningspaar bij zijn werkzaamheden zoals ze dat eerder ook deden bij de koninginnen Juliana en Beatrix, maar op Prinsjesdag blijven ze voortaan thuis. En ook prinses Beatrix is niet meer van de partij. ‘Dat is wel erg mager’, meende een Oranjefan bij de balkonscene na afloop van de rijtoer van het Binnenhof naar Paleis Noordeinde.