Wilhelmina had Joden kunnen helpen’

4 januari 2012

In ‘Judging the Netherlands’, een boek van Manfred Gerstenfeld waarin politici over jodenvervolging aan het woord komen, meent oud-minister Els Borst dat koningin Wilhelmina in de Tweede Wereldoorlog niet genoeg heeft gedaan om de jodenvervolging tegen te gaan. ‘We weten nu dat de Jodenvervolging koningin Wilhelmina weinig bezighield,’ reageert ze fel. In het boek komt ze aan het woord over de passieve opstelling van koningin Wilhelmina en de kabinetten onder leiding van minister-president Gerbrandy. Koningin Wilhelmina had in haar toespraken elke keer ‘met moreel gezag’ een oproep moeten doen om Joodse landgenoten te helpen en te beschermen, meent Borst. ‘Dat heeft ze laten liggen. Omdat ze niet wilde of niet mocht, dat weet ik niet. Maar ze deed het niet.’ Als het niet de Joden waren, maar een ander geloof dat door de Duitsers vervolgd zou zijn geweest, zou het anders zijn gegaan, speculeert Borst. ‘Mijn intuïtie is dat als alle katholieken of gereformeerden naar Duitsland gedeporteerd waren, de Londense regering wel instructies had gegeven aan de bevolking in bezet Nederland”, zegt Borst in het boek.

Oud-ministers Els Borst en Gerrit Zalm pleiten voor excuses voor het ‘wegkijken’ van de Nederlandse regering. Borst zou het goed vinden als premier Mark Rutte op een geschikt moment verontschuldigingen aanbiedt, bijvoorbeeld bij een toespraak bij een Auschwitz-herdenking of rond 4/5 mei.