Máxima ervaart: Indiër wil thuis gekookt eten

31 mei 2018

Er was vooraf enige overredingskracht nodig om koningin Máxima naar de dabbawala's te laten gaan tijdens haar VN-werkbezoek aan Mumbai. Het secure werk dat deze 5000 maaltijdbezorgers in de Indiase metropool verrichten, houdt namelijk een erg traditionele rolverdeling in stand.

Een dabbawala – ruw te vertalen als drager van een lunchtrommel – haalt 's ochtends bij iemand thuis de middagmaaltijd op en bezorgt die op het werk, om later de lege trommel ook weer terug te brengen. Het is een systeem dat werkt met de precisie van een uurwerk, waarbij de gemiddelde bezorger dagelijks 70 kilometer aflegt – de lokale treinen hebben zelfs speciale wagons voor alle trommels – en veertig lunches brengt, of overdraagt aan de volgende schakel in de bezorgketen.

Dat het al meer dan honderd jaar bestaat, komt door de Indiase liefde en voorkeur voor homemade-eten. Er gaat niks boven zelf gekookt en vers eten. Maar in de grond is het weinig emancipatorisch. De vrouw wordt geacht te koken voor een man die zelf te beroerd is zijn lunch mee te nemen en ook zijn lege trommel niet mee naar huis neemt. De vrouw is ook belast met de betaling van de bezorgers, terwijl de man het geld verdient. Er is overigens wel een kentering, omdat ook in Mumbai vrouwen zijn gaan werken en de maaltijden deels ook door restaurants worden bereid of door de kok die zeker de betere middenklasse zich kan veroorloven. Het Nederlandse broodje kaas of een krentenbol als lunch, is echter onbestaanbaar.

De dabbawala's hebben dan ook nog toekomst, en omdat het betalingssysteem waarmee ze werken 21e-eeuws is, was Máxima in haar VN-rol te bewegen om te kijken hoe het gebruik van de PayTM QR mobiele betaling in de praktijk uitpakte. Dat de bezorgers niet langer met contant geld over straat moesten, maakte een groot verschil zo leerde de koningin. En de mogelijkheden van de digitale betaalrekening kunnen worden uitgebouwd, naar sparen of verzekeren zodat ook de vaak laag opgeleide en laaggeletterde maaltijdbezorgers toegang hebben tot financiële diensten.