Oorlogsarchieven Wilhelmina openbaar

28 december 2015

Heel Nederland kan vanaf volgende week dinsdag lezen wat koningin Wilhelmina tijdens de Tweede Wereldoorlog dacht, besloot en vond. Het archief van het Kabinet van de Koning tijdens de oorlog wordt dan openbaar gemaakt. Het Nationaal Archief heeft dat maandag aangekondigd.

Het Archief heeft alvast twee bladzijden van een brief van Wilhelmina gepubliceerd. Zij schreef die na de bevrijding aan Willem Schermerhorn, de eerste naoorlogse premier, en de sociaaldemocratische voorman Willem Drees. De koningin was bezorgd dat hun kabinet geen ministers zou hebben uit 'het zuiden des lands, dat voor een groot deel slagveld is geweest en waar geheele streken verwoest zijn'. Dat zou de zuiderlingen de indruk kunnen geven 'dat er weinig aandacht aan hun problemen geschonken zal worden'.

Ook de notulen van de ministerraad uit 1990 worden volgende week openbaar gemaakt. Het kabinet praatte dat jaar onder meer over de Golfoorlog tussen Irak en Koeweit en over de opvang van vluchtelingen.

De eerste dinsdag van het jaar is sinds 2010 Openbaarheidsdag. De Archiefwet 1995 bepaalt dat archieven van de overheid na twintig jaar worden overgedragen aan het Nationaal Archief. Ruim 95 procent van die stukken is meteen in te zien. Circa 5 procent blijft voor perioden van 25, 50 of 75 jaar geheim. Dat is om de privacy van nog levende personen of het landsbelang te beschermen.